بررسی سن حضانت اطفال پس از طلاق والدین

بررسی سن حضانت اطفال پس از طلاق والدین

بدون شک پس از جدایی و طلاق والدین، کودکان نیاز به رسیدگی و دقت نظربیشتری دارند‌، چرا که برای رشد به توجه و مراقبت‌های زیاد در چارچوب خانواده نیازمند هستند.عقل و شخصیت هر کودک در پناه خانواده است که  شکل می‌گیرد تا کودک بتواند تحت حمایت آن به احساس خوشبختی دست یابد. لذا اهمیت این مساله موجب شده است تا قانون موضوع حضانت و سرپرستی مهم بداند و آن را مورد اشاره در مواد 1168الی1179 بگنجاند و از سرپرستی اطفال بعنوان یک تکلیف برای ابوین او نام ببرد.لذا سایت هزار وکیل به نشانی اینترنتی www. Hezarvakil.ir به بررسی سن و ابعاد دیگر پرداخته است.
سن حضانت طفل
به طور کلی سرپرستی و حضانت طفل تا زمانی که زوج و زوجه با هم زندگی می کنند و پیش از طلاق بر عهده هر دو نفرآن‌ها می‌باشد، مگر اینکه یکی از زوجین فوت کند و یا این مسئولیت را نپذیرد. قانون مدنی سن دختران را تا ۹ سالگی و پسران تا ۱۵ سالگی را به عنوان سن خروج از حضانت و اتخاذ تصمیم برای اینکه با پدر زندگی کند و یا مادردر نظر گرفته است. در این مدت هیچ کدام از والدین که حضانت فرزند به آن واگذار شده است، نمی‌توانند مسئولیت‌های خود را در قبال فرزند ترک نمایند، همچنین منظور از سن 7 سالگی پایان 7 سالگی است نه اتمام شش سالگی و ورود به هفت سالگی.
در خصوص حضانت طفلی که اولیاء او جدا از یکدیگر زندگی می کنند و پدراو در زندان باشد نظریه مشورتی شماره(5425/7-26/9/1385) اداره حقوقی قوه قضاییه مقرر داشته:
مطابق با ماده 1169اصلاحی قانون مدنی برای حضانت و نگهداری طفلی که ابوین او جدا از یکدیگر زندگیی کنند مادر تا سن هفت سالگی اولویت دارد و پس از آن با پدر است و با توجه به فرض مذکور در استعلام حضانت مادر نسبت به اطفال به علت زندانی بودن پدر ادامه دارد مگر در صورت بروز اختلاف که در اینصورت مطابق تبصره (الحاقی 8/9/1382 مجمع تشخیص مصلحت نظام) بعد از رسیدن به هفت سالگی در صورت حدوث اختلاف حضانت طفل با رعایت مصلحت کودک به تشخیص دادگاه است.
در خصوص منظور قانونگذار در مورد سن حضانت طفل نظریه مشورتی 2056/7-03/04/1388 مقرر داشته است:
منظور قانونگذار از هفت سال پایان هفت سالگی است نه ورود به هفت سالگی کما اینکه در تبصره به ماده 1169 قانون مدنی نیز آمده است (بعد از هفت سالگی در صورت حدوث اختلاف حضانت طفل با رعایت مصلحت کودک به تشخیص دادگاه می باشد.) نتیجه اینکه مراد از هفت سالگی به پایان رساندن هفت سال تمام است نه پایان شش سالگی و ورود به هفت سالگی.
شرایط حضانت فرزند بعد از طلاق زوجین چگونه خواهد بود؟
همانطور که گفته شد پس از طلاق زوجین نگهداری از فرزندان دختر و پسرتا سن ۷ سالگی بر عهده مادر خواهد بود. پس از سن ۷ سالگی فرزندان حضانت آن‌ها بر عهده پدرشان است، که اگر فرزند دختر باشد تا 9 سالگی و اگر پسر باشد تا 15 سالگی تحت حضانت است و پس از این زمان شخصا اتخاذ تصمیم می نماید که با پدر یا مادر خود زندگی کند چنانچه والدین نسبت به حضانت فرزندان با یکدیگر اختلاف داشته باشند، اتخاذ تصمیم که کدامیک صلاحیت نگهداری فرزندان مشترک را دارد بر عهده دادگاه خواهد بود.
مستندا به ماده 1170 قانون مدنی قاعده و اصل این است که چنانچه مادر تا سن هفت سالگی که حضانت بر عهده او قرار دارد ازدواج مجدد کند حق حضانت او سلب وسرپرستی طفل یا اطفال مشترک به پدر داده می شود اما استثنایی وجود دارد و آن این است که چنانچه پدر به هر دلیلی بنا بر تصمیم دادگاه صلاحیت نگهداری از طفل مشرک را نداشته باشد ادامه نگهداری اطفال پس از هفت سالگی نیز بر عهده مادر است حتی اگر مادر ازدواج مجدد داشته باشد که نظریه مشورتی شماره1323/7-2/3/1388 مقرر داشته:
در صورت زنده بودن پدر، ازدواج مادر به صراحت ماده1170 قانون مدنی حق حضانت او را سلب می نماید اما با توجه به ماده 1173 قانون مدنی چنانچه دادگاه به لحاظ انحطاط اخلاقی پدر از جمله اعتیاد پدر احراز نماید که پدر صلاحیت حضانت فرزند را ندارد با در نظر گرفتن مصلحت طفل می تواند حضانت وی را به مادر محول کند هر چند او دارای شوهر باشد.
اگر طلاق توافقی باشد تکلیف طفل یا اطفال مشترک چگونه است
مستندا به ماده ۲۹ قانون حمایت خانواده، دادگاه ضمن حکم خود در هر نوع طلاقی نسبت به حضانت طفل یا اطفال مشترک تصمیم گیری می کند. حال اگر زوجین به طلاق توافقی اتخاذ تصمیم نمایند و طفل دختری کمتر از ۹ سال سن و پسری کمتر از ۱۵ سال داشته باشند دادگاه درحکم صادره خود نسبت به حضانت فرزندان، شرایط و اوقات ملاقات شخصی که حضانت بر عهده او نیست با فرزندان، پرداخت نفقه فرزندان و میزان نفقه را در حکم خود تصریح می کند.
اصل بر این است که حضانت طفل از مادری که ازدواج مجدد نماید، سلب می شود و به پدر داده می‌شود. اما درطلاق توافقی با طی توافق زوج و زوجه، فرزندان می توانند پس از ازدواج مادر نیز کماکان  تحت حضانت وی قرار داشته باشند، نظریه مشورتی شماره6800/7-1/10/1378 نیز چنین مقرر می نماید:
پدر یا مادری که حضانت طفل بر عهده او است نمی تواند از انجام آن امتناع نماید ولی والدین می توانند با توافق انجام حضانت را بر عهده یکدیگر محول نمایند و اگر چنین توافقی صورت گیرد معتبر و قابل قبول می باشد بدیهی است این نظریه در مورد والدین می باشد و محول نمودن به اشخاص غیراز حکم بالا خارج است.
شرایط حضانت فرزند بعد از فوت والدین چگونه خواهد بود؟
بنا بر ماده 1171 قانون مدنی در صورت فوت یکی از والدین، حضانت فرزند بر عهده آنکه زنده است خواهد بود. یعنی در صورت فوت پدر، مادر حضانت طفل را بر عده خواهد گرفت، به این سبب نظریه مشورتی شماره 935/7-24/3/1367 مقرر داشته:
ماده واحده قانون حق حضانت فرزندان صغیر یا محجور به مادران آنها مصوب 6/5/1364 صریحا حق حضانت را به مادر واگذار نموده و این حق به موجب قانون واگذار شده و نیازی به صدور حکم نیست فقط در مورد عدم صلاحیت حکم دادگاه ضرورت دارد و ....
هر گاه پدر و مادر طفلی فوت شده باشند حضانت طفل بر عهده جد پدری طفل خواهد بود و چنانچه جد پدر طفل نیز در قید حیات نباشد سرپرستی به نزدیکترین خویشاوند طفل بنا بر طبقه ارث محول خواهد شد.
سلب حق حضانت از هر یک از ابوین بنابرماده1173 قانون مدنی اینگونه است که اگر بر اثر عدم مواظبت یا انحطاط و فساد اخلاقی پدر یا مادری که حضانت طفل مشترک بر عهده اوست سلامت جسمانی یا تربیت اخلاقی طفل را در معرض خطر قرار دهد دادگاه می تواند به تقاضای نزدیکان و خویشاوندان یا قیم طفل یا به تقاضای رئیس حوزه قضایی تصمیمی که به مصلحت طفل است را اتخاذ نماید. موارد و مصادیق عدم مواظبت و انحطاط اخلاقی هر یک از والدین به شرح زیر است:
1- اعتیاد زیان آور به الکل، مواد مخدر و قمار.
2- اشتهار به فساد اخلاقی و فحشا.
3- ابتلاء به بیماری های روانی با تشخیص پزشکی قانونی.
4- سوء استفاده از طفل یا اجبار او به ورود در مشاغل ضد اخلاقی مانند فساد و فحشاء تکدی گری و قاچاق.
5- تکرار ضرب و جرح خارج از حد متعارف.
وب سایت هزار وکیل به نشانی اینترنتی www.hezarvakil.ir امید وار است نهایت رضایت مندی از مطلب فوق را حاصل نمایید.